ZŁOTE CZEKANY – INFO
Podczas 25. edycji Festiwalu odbędzie się gala wręczenia Złotych Czekanów 2020 – najważniejszej górskiej nagrody na świecie.
Złote Czekany (franc. Piolets d’Or) przyznawane są od roku 1992. Pomysłodawcami nagrody byli dziennikarze z magazynu górskiego „Montagnes” i stowarzyszenie Groupe de Haute Montagne. Laureatami Złotych Czekanów są nie tylko autorzy najważniejszych w sezonie przejść i wyczynów – od paru lat wręczana jest także nagroda za całokształt dokonań górskich. Wyboru osób nominowanych i nagrodzonych dokonuje kapituła, w której zasiadają najwybitniejsze postacie alpinizmu i himalaizmu. Dzięki temu zdobycie Złotego Czekana uważane jest za ukoronowanie górskich osiągnięć. Tym bardziej, że sami twórcy nagrody kładą zdecydowanie nacisk na rozpowszechnienie „górskiego ducha”, a nie promowanie rywalizacji pomiędzy wspinaczami. Zadaniem jakie postawili przed sobą jest celebrowanie ducha przygody i eksploracji oraz odwagi, których wymaga sztuka wspinania się w stylu alpejskim na dużych ścianach w górach wysokich.
Złote Czekany są świętem górskiego partnerstwa i solidarności, czerpiąc inspirację z bogatej historii alpinizmu. Współcześnie styl i środki, jakich użyje się do realizacji celu, są ważniejsze niż samo osiągnięcie szczytu. Nie ma już w alpinizmie miejsca na wielkie nakłady finansowe, wszelkiego rodzaju techniczne ułatwienia (butle z tlenem, poręczówki, tragarze wysokościowi) oraz angażowanie licznej ekipy, aby wejść na szczyt za wszelką cenę. Dlatego Złote Czekany starają się promować drogi, które powstały przy użyciu minimalnej ilości sprzętu, ale wymagały zgromadzonego przez lata doświadczenia oraz wielkiej inwencji i wyobraźni.
KRYTERIA OCENY WYCZYNÓW NOMINOWANYCH DO NAGRODY
- Styl wspinaczki.
- Duch eksploracji – nowa droga i/lub dziewiczy szczyt, innowacyjne podejście do wspinaczki.
- Stopień powagi wyczynu i samowystarczalności zespołu.
- Wysokie trudności techniczne.
- Wybór drogi w kontekście zagrożeń obiektywnych.
- Efektywność i powściągliwość w wykorzystaniu ułatwień technologicznych.
- Uczciwość w raportowaniu wykorzystanych ułatwień.
- Szacunek dla partnerów, innych ludzi i zespołów, tragarzy i lokalnych agentów.
- Poszanowanie środowiska.
- Szacunek dla przyszłych pokoleń wspinaczy przejawiający się troską o umożliwienie im przeżycia podobnych doświadczeń i przygód.
ZŁOTE CZEKANY 2020
W tym roku już po raz trzeci Złote Czekany zostaną przyznane podczas naszego Festiwalu. Piolets d’Or za całokształt dokonań górskich otrzyma w tym roku Catherine Destivelle, wybitna francuska alpinistka.
Złotymi Czekanami nagrodzono w tym roku także aż cztery zespoły, wszystkie za przejścia dokonane w Himalajach i Karakorum. Więcej o laureatach i zwycięskich przejściach przeczytać można w dedykowanych im zakładkach.
ZŁOTE CZEKANY 2019
Złoty Czekan za całokształ działalności otrzyma Krzysztof Wielicki! To drugi Polak, który otrzyma to prestiżowe wyróżnienie, pierwszym był Wojciech Kurtyka w 2016 roku.
Jedyne nagrodzone przejście zespołowe to pokonanie słynnego „ostatniego technicznego problemu Karakorum”, czyli siedmiotysięcznika Latok I od strony północnej. Autorami są Słoweńcy Aleš Česen i Luka Stažar oraz Brytyjczyk Tom Livingstone. Dwa pozostałe Złote Czekany przyznano za przejścia samotne – jedno było zarazem pierwszym wejściem na jeden z najwyższych niezdobytych wierzchołków w Nepalu, a drugie – pokonaniem dziewiczej ściany na mało znanym siedmiotysięczniku w Karakorum Zachodnim. Niestety, obaj nagrodzeni soliści – Austriacy David Lama i Hansjörg Auer – zginęli podczas tragicznego wypadku na Howse Peak w kwietniu tego roku, więc w Lądku Złote Czekany w ich imieniu odbiorą przedstawiciele rodziny, przyjaciele i partnerzy wspinaczkowi. Znakomitej trójce alpinistów, którzy zginęli podczas wspomnianej tragedii będzie także poświęcony wieczór wspomnieniowy.
ZŁOTE CZEKANY 2018
W roku 2018 po raz pierwszy Gala rozdania Złotych Czekanów odbyła się na naszym Festiwalu, po raz pierwszy poza krajami alpejskimi.
Złotego Czekana w roku 2018 za całokształt dokonań otrzymał Andrej Štremfelj. Nagroda została wręczona podczas naszego Festiwalu a laureat był naszym gościem.
W poprzednich latach nagrodę otrzymali:
Rok | Laureaci | Przejście |
2019 | Aleš Česen, Luka Stažar, Tom Livingstone | Latok I 7145 m północną granią z wariantem biegnącym północną i południową ścianą |
David Lama | Pierwsze wejście zachodnią granią na Lunag Ri 6895 m | |
Hansjörg Auer |
Pierwsze przejście zachodniej ściany Luphgar Sar West 7157 m | |
Krzysztof Wielicki | za całokształt dokonań | |
2018 | Kazuya Hiraide i Kenro Nakajima | za wytyczenie nowej drogi na północno-wschodniej ścianie Shispare |
Marek Holeček i Zdeněk Hák | za wytyczenie nowej drogi na południowo-zachodniej ścianie Gaszerbrum I | |
Helias Millerioux, Frederic Degoulet i Benjamin Guigonnet | za wytyczenie nowej drogi na południowej ścianie Nuptse (wierzchołek północno-zachodni 7742 m) | |
Andrej Štremfelj | za całokształt dokonań | |
2017 | Nick Bullock, Paul Ramsden | Pierwsze wejście na dziewiczy Nyanchen (Nyainqentangla South East, 7046 m) w Tybecie |
Siergiej Niłow, Dmitrij Grigorjew i Dmitrij Gołowczenko | Nowa droga na północnej ścianie Thalay Sagar (6904 m) w Himalajach indyjskich. | |
Jeff Lowe | za całokształt dokonań | |
2016 | Nikita Bałabanow, Michaił Fomin | Pierwsze przejście północno-zachodniego filara Talung (7348 m) |
Mick Fowler i Paul Ramsden | pierwsze wejście na szczyt Gave Ding (6571 m) | |
Lise Billon, Antoine Moineville, Diego Simari, Jerome Sullivan | pierwsze przejście północno-wschodniego filara Cerro Riso Patron (2550 m) | |
Marko Prezelj, Urban Novak, Hayden Kennedy, Manu Pellissier | pierwsze przejście wschodniej ściany Cerro Kishtwar (6173 m) | |
Wojtek Kurtyka | za całokształt dokonań | |
2015 | Tommy Caldwell, Alex Honnold | Pokonanie pełnego trawersu masywu Fitz Roy’a |
Aleksander Gukow, Aleksiej Łonczinski | Wytyczenie drogi Shy Girl na Thamserku (6618 m) | |
Aleš Česen, Luka Lindic, Marko Prezelj | Nowa droga na Hagshu (6657 m) | |
Chris Bonnington | za całokształt dokonań | |
2014 | Rafał Sławiński, Ian Welsted | Przejście w stylu alpejskim w 5-dniowej akcji ściany K6 West i zdobycie jednego z ostatnich dziewiczych siedmiotysięczników Karakorum |
Ueli Steck | Samotne wytyczenie nowej drogi na południowej ścianie Annapurny | |
John Roskelley | za całokształt dokonań | |
2013 | Kyle Dempster, Hayden Kennedy | Nowa droga na Baintha Brakk (7285 m) |
Dmitrij Gołowczenko, Aleksander Lange i Siergiej Niłow | Pierwsze przejście północno-wschodniej ściany Mustagh Tower (7273 m) | |
Sandy Allan, Rick Allen | Pierwsze przejście Grani Mazeno na Nanga Parbat (8126 m) | |
Mick Fowler, Paul Ramsden | Pierwsze przejście południowo-wschodniego filara (Prow of Shiva) szczytu Shiva (6142 m) w Himalajach Lahulu | |
Sebastién Bohin, Didier Jourdan, Sebastién Moatti, Sebastién Ratel | Pierwsze przejście południowo-zachodniej ściany Kamet (7756 m) | |
Yasuhiro Hanatani, Tatsuya Aoki, Hiroyoshi Manome | Pierwsze przejście południowego filara Kyashar (6769 m) | |
Kurt Diemberger | za całokształt dokonań | |
2012 | ||
Mark Richey, Steve Swenson i Freddie Wilkinson | Pierwsze wejście na Saser Kangri II East (7513 m) w Karakorum. Był to drugi najwyższy niezdobyty szczyt na ziemi | |
Nejc Marcic, Luka Strazar | wejście na K7 West (6,615m, Pakistan) | |
Robert Paragot | za całokształt dokonań | |
2011 | Yasushi Okada, Katsutaka Yokoyama | Nowa droga I-TO (ED+ WI5 M6 2500 m) na południowo-wschodniej ścianie Mount Logan (5959 m) w Kanadzie |
Sean Villanueva, Nicolas Favresse, Olivier Favresssei Ben Ditto | Wytyczenie 9 dróg na nadmorskich klifach Grenlandii, najpoważniejsza z nich to 850-metrowa Devil’s Brew | |
Doug Scott | za całokształt dokonań | |
2010 | Denis Urubko, Borys Dedeszko | Wytyczenie nowej drogi na południowo-wschodniej ścianie Cho Oyu (8201 m) |
Jed Brown, Kyle Dempster, Bruce Normand | Przejście północnej ściany Xuelian West (6422 m) w chińskim Tien Szaniu | |
Reinhold Messner | za całokształt dokonań | |
2009 | Kazuya Hiraide, Kei Taniguchi | Pierwsze przejście południowo-zachodniej ściany Kamet (7756m, Indie). Kei Tanihuchi została pierwszą kobietą wyróżnioną tą prestiżową nagrodą |
Fumitaka Ichimura, Yusuke Sato, Kazuki Amano | Nową droga na północnej ścianie Kalanka (6931m, Indie) | |
Ueli Steck, Simon Anthamatten | Pierwsze przejście północnej ściany Tengkampoche (6500m, Nepal) | |
Walter Bonatti | za całokształt dokonań | |
2008 | w tym roku nie przyznano Złotego Czekana | |
2007 | Marko Prezelj, Boris Lorenčič | Nowa droga północno-zachodnim filarem Chomolhari (7350 m) w Tybecie |
2006 | Steve House, Vince Anderson | Wytyczenie w stylu alpejskim nowej drogi na ścianie Rupal na Nanga Parbat |
2005 | 11-osobowy zespół – kierownik Alexander Odintsov | Direttissima Rosyjska (6b/A3+, M6 – 2100m) w stylu oblężniczym na północnej ścianie JANNU 7710 m |
2004 | Valery Babanov, Yurij Koshelenko | Przejście południowego filara Nupste |
2003 | Paul Ramsden, Mick Fowler | Wytyczenie w stylu alpejskim nowej drogi Centralnym Kuluarem na pn. ścianie Siguniang (6 250 m) w Chinach |
2002 | Valery Babanov | Wytyczenie samotnie nowej drogi na Meru Central |
2001 | Thomas Huber, Iwan Wolf | Przejście północnego filara Shivling (6543 m) |
2000 | Lionel Daudet, Sébastien Foissac | Przejście południowo-wschodniej ściany Burkett Needle |
1999 | Andrew Linblade, Athol Whimp | Przejście północnej ściany Thalay Sagar |
1998 | Rosyjski zespół z Jekaterynburga – kierownik Sergey Efimov | Przejście dziewiczej północnej ściany Makalu |
1997 | Tomaž Humar, Vanja Furlan | Nowa droga na wschodniej ścianie Ama Dablam |
1996 | Andreas Orgler, Heli Neswadba, Arthur Wutsher | Wytyczenie wielu nowych dróg w rejonie lodowca Ruth na Alasce, a zwłaszcza drogi na południowej ścianie Mt. Bradley |
1995 | Francois Marsigny, Andy Parkin | Nowa mikstowa droga Cerro Torre |
1994 | Francuska ekspedycja młodzieży (średnia wieku 20 lat) | Przejścia w górach Pamiru |
1993 | Michel Piola, Vincent Sprungli | Dans l’Oeil du Cyclone nowa droga na wschodniej ścianie Torre Sud del Paine w Patagonii |
1992 | Andrej Stremfelj, Marko Prezelj | Przejście południowego filara i wejście na południowy wierzchołek Kanczendzongi (8476 m) |
Poczytaj w Górach
O poprzednich edycjach Złotych Czekanów można przeczytać w archiwalnych numerach Magazynu Góry. Autorem artykułów jest pomysłodawca zorganizowania ceremonii rozdania nagród w Polsce Piotr Drożdż. Redaktor naczelny magazynu GÓRY od lat współpracował z organizatorami jako dziennikarz i pełnił rolę oficjalnego fotografa imprezy.
![]() |
![]() |
![]() |